Motor Konuşma Bozuklukları

Motor konuşma bozuklukları, merkezi ya da periferik sinir sisteminin hasarına bağlı olarak ortaya çıkan konuşma bozukluklarıdır. Motor konuşma bozukluğu tipleri; Apraksi ve Dizartri olmak üzere tanılanır.

Konuşma Apraksisi veya Sözel Apraksi; kişinin söylemek istediklerini doğru olarak söylemekte zorlanmasıdır. İstemsiz hareketler sağlam kalırken, istemli ve amaçlı programlama bozulmuştur. Yani kişi kendiliğinden herhangi bir sözcüğü söyler, ancak o sözcüğü söylemesi (tekrar etmesi) istendiğinde bunu yapamaz. Bu kişilerin konuşmalarında sesletim hatalarına çok sık rastlanır.

Dizartri; sinir sisteminde meydana gelen hasara bağlı olarak kişinin kaslarını kontrol edememesidir. Beyin kanaması, beyin travması geçirilmesi gibi nedenlerle yada çeşitli nörolojik hastalıklara bağlı olarak dizartri ortaya çıkabilir. Çocuklarda görülen dizartri ise daha çok beyin tümörleri ya da spastisiye bağlı olarak ortaya çıkar ve “gelişimsel dizartri” diye adlandırılır. Bu kişilerin, konuşma seslerini üretememelerinin yanı sıra yutma problemleri olur. Kas kontrolündeki sorunlar, kasların hiç hareket etmemesinden, aşırı ya da düzensiz hareket etmelerine kadar değişik şekillerde seyredebilir.

Konuşma Terapisine Ne Zaman Başlanmalıdır? Terapide Neler Yapılır?

Apraksi, dizartri gibi konuşma bozukluklarında terapi çok uzun sürer ve mümkün olan en erken dönemde terapilere başlanmalıdır. Terapide konuşma anlaşılırlığını arttırmaya yönelik çalışılır. Ancak çok ileri düzeydeki durumlarda alternatif iletişim yöntemlerinden yararlanılması gerekebilir. Bu durumda kişinin konuşma seslerini düzgün üretmesi için uğraşılmaz. Kendini doğru ve rahat ifade edebilmesini sağlayacak sistemler (bilgisayar, I-pad kullanımı, resim kartları, yazı tahtası vs) geliştirilmeye çalışır.